دیفای 2 (DeFi 2) چیست؟ مقایسه DeFi و DeFi 2
دیفای 2، نسخه پیشرفتهتر و جدیدتر امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) است که با هدف برطرف کردن مشکلات و چالشهای نسخه قبلی طراحی شده است. این نسل جدید از اقتصاد غیرمتمرکز به دنبال معرفی راهحلهای نوین و بهبود یافته در این حوزه است.
حوزه دیفای از سال 2020 بهسرعت رشد کرد و پروژههایی مانند یونیسواپ (UniSwap) بهعنوان نمونهای از این موفقیتها به شمار میآیند. یونیسواپ پلتفرمی است که با هدف تمرکززدایی معاملات و امور مالی، راههای جدیدی برای کسب سود از دنیای ارزهای دیجیتال ارائه میدهد و بهسرعت به موفقیتهای چشمگیری دست یافته است.
با این حال، این حوزه با مشکلاتی مواجه است که نیازمند راهحلهای مؤثر است. به همین دلیل، مفهوم دیفای 2 برای توصیف نسل جدید برنامههای غیرمتمرکز که به دنبال رفع این مشکلات هستند، بهکار میرود. در ادامه، به بررسی جامع مفهوم دیفای 2 و چالشهایی که این نسل جدید قصد حل آنها را دارد، خواهیم پرداخت. همراه ما باشید.
معرفی دیفای 2 (DeFi 2)
نسل جدید امور مالی غیرمتمرکز، یا دیفای 2، با هدف بهبود و ارتقاء نسل اول دیفای بهوجود آمده است. دیفای 2 تلاش میکند تا مشکلات و محدودیتهای نسخه قبلی را برطرف کند و خدمات مالی غیرمتمرکز را بهطور بهینهتری ارائه دهد. دیفای 1 به افراد دارای کیف پول رمزنگاری شده این امکان را داد که از خدمات مالی غیرمتمرکز بهرهمند شوند، اما همچنان دارای ایراداتی بود که نیاز به بهبود داشت.
توسعه و ارتقاء فناوریهای نوین در دنیای کریپتو مسبوق به سابقه است. بهطور مثال، بلاکچینهای نسل دومی مانند اتریوم، نسخههای پیشرفتهتری از بلاکچین بیتکوین بهشمار میآیند. بهطور مشابه، دیفای 2 نیز بهدنبال رفع مشکلات و ارتقاء نسل اول دیفای است.
یکی از چالشهای اساسی دیفای 2، تطابق با قوانین جدیدی مانند شناسایی مشتری (KYC) و مقررات ضد پولشویی (AML) است که دولتهای مختلف در تلاشاند آنها را اجرایی کنند. این مقررات ممکن است بر نحوه عملکرد محصولات دیفای 2 تأثیر بگذارند و نیاز به سازگاری با آنها را مطرح کنند.
در دنیای دیفای، استخرهای نقدینگی (Liquidity Pools) به فراهمکنندگان نقدینگی این امکان را میدهند که با استیک کردن یک جفت توکن، درآمدی از طریق کارمزدهای معاملاتی کسب کنند. با این حال، تغییرات قیمت در این جفت توکنها میتواند به خطرات مالی و کاهش سرمایه منجر شود.
یکی از نوآوریهای دیفای 2، ارائه بیمه برای فراهمکنندگان نقدینگی است. این بیمه به ازای دریافت کارمزد کوچک، از فراهمکنندگان در برابر خطرات مالی محافظت میکند. این راهحل میتواند انگیزه بیشتری برای سرمایهگذاری در استخرهای نقدینگی ایجاد کند و بهطور کلی به نفع کاربران، استیککنندگان و کل اکوسیستم دیفای خواهد بود.
مقایسه دیفای 2 و نسل اول دیفای
برای درک بهتر پیشرفتهای دیفای 2، لازم است که مشکلات و چالشهای دیفای 1 را بررسی کنیم. دیفای 2 بهدنبال حل این مشکلات و بهبود عملکرد سیستمهای مالی غیرمتمرکز است. در ادامه، به مقایسه مشکلات نسل اول دیفای با راهحلهای ارائه شده توسط دیفای 2 خواهیم پرداخت:
مقیاسپذیری
- دیفای 1: پروتکلهای دیفای در برخی بلاکچینها با ترافیک بالا و کارمزدهای زیاد مواجه بودند که به ارائه خدمات گرانقیمت و با سرعت پایین منجر میشد. این مشکل باعث میشد که انجام تراکنشهای ساده زمانبر و از نظر هزینه مقرون به صرفه نباشد.
- دیفای 2: نسل جدید دیفای بهدنبال حل مشکلات مقیاسپذیری است. با بهبود زیرساختها و استفاده از تکنولوژیهای پیشرفتهتر، تلاش میشود تا سرعت تراکنشها افزایش یابد و کارمزدها کاهش پیدا کند، در نتیجه انجام امور مالی سادهتر و اقتصادیتر خواهد شد.
اوراکلها و اطلاعات شخص ثالث
- دیفای 1: محصولات مالی وابسته به دادههای خارجی نیاز به اوراکلهای با کیفیت بالا داشتند. اوراکلها باید اطلاعات دقیق و قابل اعتماد را به بلاکچین منتقل کنند تا خدمات مالی به درستی انجام شوند.
- دیفای 2: نسخه جدید دیفای با استفاده از اوراکلهای بهبود یافته و منابع جمعآوری اطلاعات شخص ثالث، کیفیت و دقت دادههای مورد نیاز را افزایش میدهد. این به بهبود عملکرد محصولات مالی و افزایش اعتماد به دادههای خارجی کمک خواهد کرد.
متمرکزسازی
- دیفای 1: در حال حاضر بسیاری از پروژههای دیفای از سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز (DAO) استفاده نمیکنند و در نتیجه، میزان تمرکززدایی در این پروژهها پایین است.
- دیفای 2: یکی از اهداف اصلی دیفای 2، افزایش سطح تمرکززدایی است. این نسخه جدید با بهرهگیری از DAOها و تکنولوژیهای مشابه، به دنبال ارتقاء سطح غیرمتمرکز بودن پروژههای دیفای است.
نقدینگی
- دیفای 1: استخرهای نقدینگی و بازارها در بلاکچینها و پلتفرمهای مختلف توزیع شده و نقدینگی به صورت پراکنده در آمده است. این وضعیت باعث قفل شدن داراییها و کاهش بهرهوری سرمایه در این استخرها میشود.
- دیفای 2: دیفای 2 تلاش میکند تا با ارائه راهحلهای جدید، نقدینگی را بهبود بخشد و از قفل شدن داراییها جلوگیری کند. این به افزایش بهرهوری سرمایه و بهبود عملکرد بازارها کمک خواهد کرد.
نسل جدید دیفای، با بهبود این جنبهها، میتواند تجربه بهتری از امور مالی غیرمتمرکز را به کاربران ارائه دهد و به حل مشکلات موجود در دیفای 1 کمک کند.
اهمیت دیفای 2 (DeFi 2)
دیفای 2 (DeFi 2) بهعنوان نسل جدید امور مالی غیرمتمرکز، در تلاش است تا مشکلات و چالشهای دیفای 1 را حل کند و فرصتهای بیشتری برای کاربران فراهم آورد. اهمیت دیفای 2 به دلایل زیر قابل توجه است:
کاهش موانع ورود در دیفای 2
هدف اصلی دیفای همواره کاهش موانع ورود به دنیای ارز دیجیتال و ایجاد فرصتهای جدید درآمدزایی برای کاربران بوده است. حتی برای هولدرها و کاربران با تجربه نیز ممکن است مفهوم دیفای پیچیده به نظر برسد. دیفای 2 تلاش میکند تا این موانع را کاهش دهد و تجربه کاربری را بهبود بخشد، بهویژه برای افرادی که دسترسی محدودی به خدمات مالی سنتی دارند.
دموکراسی اقتصادی
دیفای 2 اهمیت ویژهای دارد زیرا میتواند اقتصاد را بدون نیاز به پذیرش ریسکهای بالا، دموکراتیکتر کند. با بهبود مقیاسپذیری، کیفیت دادهها و افزایش تمرکززدایی، دیفای 2 میتواند خدمات مالی را به گروههای بیشتری از افراد ارائه دهد و دسترسی به این خدمات را سادهتر کند.
بهبود تجربه کاربری
نسخه جدید دیفای بهدنبال حل مشکلات مختلفی است که تجربه کاربری را بهبود میبخشد. با ارائه راهحلهای نوین برای چالشهای موجود، دیفای 2 میتواند انگیزههای بهتری برای سرمایهگذاری و استفاده از خدمات مالی غیرمتمرکز فراهم کند. این به نفع کاربران، هولدرها و کل اکوسیستم دیفای خواهد بود.
در مجموع، DeFi 2 با هدف ارتقاء خدمات مالی غیرمتمرکز و بهبود تجربه کاربران، نقش مهمی در توسعه و پیشرفت این حوزه ایفا میکند.
کاربردهای دیفای 2 (DeFi 2)
در حال حاضر، پروژههای متعددی در شبکههای مختلف مانند اتریوم، اسمارت چین بایننس، سولانا و دیگر بلاکچینهای پشتیبان از قراردادهای هوشمند، خدمات نسل جدید دیفای را ارائه میدهند. دیفای 2 با ارائه قابلیتهای جدید، تحولی در این حوزه بهوجود آورده است که در ادامه به برخی از این کاربردها اشاره خواهیم کرد:
آزادسازی ارزش داراییهای استیکینگ
در دیفای 1، داراییهای استیک شده در استخرهای نقدینگی بهصورت توکنهای نقدینگی (LP Token) در میآمدند که فقط برای ییلد فارمینگ قابل استفاده بودند و میلیونها دلار از داراییها بهصورت قفل شده باقی میماند. در دیفای 2، توکنهای LP میتوانند بهعنوان وثیقه برای دریافت وام یا صدور توکنهای جدید استفاده شوند. این تغییر به کاربران این امکان را میدهد که علاوه بر کسب سود سالانه، از توکنهای LP خود در فرآیندهای مالی دیگر نیز بهرهبرداری کنند.
بیمه قراردادهای هوشمند
سرمایهگذاری در پروژههای دیفای با ریسکهای امنیتی همراه است و ارزیابی دقیق قراردادهای هوشمند برای کاربران غیرتوسعهدهنده دشوار است. دیفای 2 به دنبال کاهش این ریسکها از طریق ارائه بیمه برای قراردادهای هوشمند است. این بیمه میتواند در ازای دریافت کارمزد، سپردههای کاربران را در برابر مشکلات امنیتی قراردادهای هوشمند ضمانت کند. البته این ضمانت معمولاً به قرارداد خاص محدود میشود و در صورت بروز مشکل امنیتی از استخر نقدینگی، بیمه ممکن است اعمال نشود.
بیمه ضررهای ناپایدار
سرمایهگذاری در استخرهای نقدینگی میتواند به کاهش ارزش سرمایه قفل شده بهدلیل تغییرات قیمت جفت توکنها منجر شود که بهعنوان ضرر ناپایدار شناخته میشود. دیفای 2 به دنبال کاهش این ریسک از طریق ایجاد صندوقهای بیمه است. پروتکلهای جدید میتوانند از کارمزدهای دریافتی برای ایجاد صندوقهای بیمه استفاده کنند که ضرر ناپایدار را پوشش دهد. در صورتی که صندوق بیمه کافی نباشد، توکنهای جدید صادر شده یا سوزانده میشوند تا تعادل برقرار شود.
بازپرداخت وامهای غیرمتمرکز
دریافت وام در دیفای معمولاً با ریسک نقدشوندگی و پرداخت سود همراه است. دیفای 2 با تغییر فرآیند بازپرداخت وامها، ریسک نقدشوندگی را کاهش میدهد. در این مدل، وثیقهها بهعنوان سرمایه برای کسب سود استفاده میشوند و بازپرداخت شامل مقدار وثیقه و سود آن خواهد بود. این رویکرد به کاهش ریسک نقدشوندگی و طولانی شدن زمان بازپرداخت کمک میکند.
با این کاربردها، دیفای 2 میتواند تجربهای بهینهتر و امنتر از خدمات مالی غیرمتمرکز ارائه دهد و به بهبود عملکرد و کارایی این حوزه کمک کند.
ریسکها و معایب دیفای 2 (DeFi 2)
نسل جدید دیفای (DeFi 2) همچنان ریسکها و معایبی دارد که نمیتوان آنها را بهطور کامل حذف کرد. در این بخش به برخی از مهمترین خطرات و راههای مقابله با آنها اشاره میکنیم:
ضعف ایمنی و احتمال هک
ارزیابیهای امنیتی، هرچند مهم، نمیتوانند بهطور کامل امنیت یک پروژه را تضمین کنند. همچنان ممکن است پروژههای دیفای دچار مشکلات امنیتی یا حملات هکری شوند. بنابراین توصیه میشود که قبل از سرمایهگذاری، تحقیقات کاملی درباره پروژه مورد نظر انجام دهید و به یاد داشته باشید که هر سرمایهگذاری با مقداری ریسک همراه است.
تأثیر مقررات بر سرمایهگذاریهای کاربران
همزمان با افزایش محبوبیت دیفای، توجه قانونگذاران و دولتها نیز به این حوزه جلب شده است. اگرچه وضع مقررات میتواند امنیت و ثبات بیشتری به دنیای کریپتو بیاورد، اما ممکن است برخی پروژههای دیفای مجبور به تغییر خدماتدهی خود شوند و این موضوع میتواند بر سرمایهگذاری کاربران تأثیر منفی بگذارد.
ضرر ناپایدار در دیفای 2
حتی در صورتی که پروژههای DeFi 2 ضررهای ناپایدار را بیمه کنند، کاربران همچنان با ریسک زیادی روبهرو هستند. افرادی که به دنبال لیکوئیدیتی ماینینگ هستند باید بدانند که این ریسک هرگز به مقادیر اندک نخواهد رسید و همیشه احتمال کاهش ارزش سرمایه وجود دارد.
احتمال دشواری دسترسی به داراییها
اگر داراییهای خود را از طریق رابط کاربری وبسایت یک پروژه دیفای استیک کردهاید، بهتر است قرارداد هوشمند مربوطه را نیز در بلاکچین پیدا کنید. در صورتی که وبسایت پروژه غیرفعال شود، ممکن است امکان برداشت داراییهایتان را از دست بدهید. تعامل مستقیم با قراردادهای هوشمند نیز نیاز به دانش فنی دارد و برای همه کاربران آسان نیست.
DeFi 2، علیرغم بهبودهای بسیاری که به همراه دارد، همچنان با این چالشها مواجه است و کاربران باید با آگاهی کامل از این ریسکها در این اکوسیستم فعالیت کنند.
جمع بندی
در حال حاضر، موفقیت بسیاری از پروژههای دیفای (DeFi) به وضوح مشهود است، اما پتانسیل کامل نسل جدید این اکوسیستم، یعنی دیفای 2، هنوز به طور کامل آشکار نشده است. دیفای 2 تلاش دارد تا مشکلات و محدودیتهای نسل اول را برطرف کند و نوآوریهای بیشتری در حوزه کاهش ریسک و افزایش سود ارائه دهد. با این حال، پیچیدگیهای زیادی برای کاربران وجود دارد که میتواند مانعی برای ورود افراد جدید به این فضا باشد.
استفاده از محصولات مالی که بهطور کامل درک نشدهاند، میتواند پرریسک باشد. بنابراین سادهسازی فرایندها برای کاربران جدید نیاز به زمان و توسعه بیشتری دارد. در حالی که برخی راهکارهای کاهش ریسک و افزایش سود در حال حاضر موفقیتهایی داشتهاند، هنوز باید دید آیا وعدههای دیفای 2 میتواند به طور گستردهتری عملی شود یا خیر.