طلا چیست؟ فلز گران‌بهای بشریت

طلا، فلزی است که از هزاران سال پیش تاکنون جذابیت و ارزش خود را حفظ کرده است. این فلز زرد رنگ، نه تنها به‌خاطر خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فردش، بلکه به‌خاطر نقشی که در تاریخ، فرهنگ و اقتصاد بشریت داشته است، مورد توجه قرار گرفته است.

این فلز گران‌بها، نمادی از ثروت، قدرت و زیبایی است که در ساخت جواهرات، ضرب سکه، تزئین هنری و حتی در صنعت و پزشکی کاربرد دارد. اما این فلز گران‌بها چگونه به وجود آمد؟ چرا این فلز از دیگر فلزات گران‌بهاتر است؟ چه خواصی طلا را از دیگر عناصر متمایز می‌کند؟ در این مقاله، به این سوالات پاسخ خواهیم داد و با جنبه‌های مختلف طلا، فلز گران‌بهای بشریت، آشنا خواهیم شد.

تفاوت طلا با نقره و الماس چیست؟

تفاوت این فلز گران‌بها با نقره و الماس در خواص فیزیکی، شیمیایی، اقتصادی و زیبایی‌شناسی آن‌ها است. برخی از این تفاوت‌ها عبارتند از:

• طلا یک فلز زرد رنگ است که از هزاران سال پیش تاکنون جذابیت و ارزش خود را حفظ کرده است. طلا نمادی از ثروت، قدرت، زیبایی است که در ساخت جواهرات، ضرب سکه، تزئین هنری و حتی در صنعت و پزشکی کاربرد دارد. این فلز گران‌بها فلزی نرم و شکل‌پذیر است که با دیگر فلزات ترکیب می‌شود تا عیار و رنگ آن تغییر کند. طلا در هوا و رطوبت مقاومت خوبی دارد و در اسید‌ها بسیار پایدار است. طلا رسانای خوب گرما و جریان برق است.
• نقره یک فلز سفید رنگ، درخشان و انعطاف‌پذیر است که در ساخت زیورآلات، سکه، ظروف و ابزارهای مختلف استفاده می‌شود. نقره از نظر ارزش کمتر از این فلز گران‌بها است و قیمت آن به میزان تقاضا و تولید تغییر می‌کند. نقره فلزی نرم و شکل‌پذیر است که با دیگر فلزات ترکیب می‌شود تا مقاومت و رنگ آن تغییر کند. نقره در هوا و رطوبت تغییر رنگ می‌کند و در اسید‌ها حل می‌شود. نقره رسانای برتر گرما و جریان برق است.
• الماس یک کریستال شفاف و بی‌رنگ از کربن است که در لایه‌های عمیق زمین تشکیل می‌شود. الماس نمادی از عشق، ابدیت، زیبایی و جاودانگی است که در ساخت جواهرات، ابزارهای برش و حتی در صنعت الکترونیک کاربرد دارد. الماس سخت‌ترین ماده طبیعی است که می‌تواند بر هر سطح دیگری خراش بیاندازد. الماس در هوا و رطوبت تغییر نمی‌کند و در اسید‌ها و بازها پایدار است. الماس رسانای بد گرما و جریان برق است.

تاریخچه کشف فلز طلا

طلا، به عنوان یک پشتوانه پولی، روش‌های مختلفی برای استفاده از آن وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. اما فکر می‌کنید داستان و تاریخچه این فلز گران‌بها در دنیای ما چگونه آغاز شده است و طول تاریخ چه نقاط عطفی برای این فلز زیبا و خوش‌رنگ رقم خورده است؟ در ادامه، به بررسی کشف، استفاده و ضرب سکه طلا در جهان و ایران خواهیم پرداخت.

کشف طلا در جهان

آثار تاریخی و نتایج مطالعات درباره تاریخچه طلا نشان می‌دهد که برای اولین بار این فلز گران‌بها از دل رودخانه‌ها کشف شده است. در واقع زیبایی و درخشندگی ظاهری این ماده ارزشمند بوده است که توجه انسان‌ها را به خود جلب کرده است. همچنین از نظر زمانی کشف طلا به حدود ۵۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح برمی‌گردد که در نوع خود جالب است. البته ناگفته نماند که کشف این فلز گران‌بها بی‌ارتباط با شکل‌گیری تمدن‌ها در دنیا نیست. هزاران سال قبل تمدن‌های موجود در دنیا به زحمت به تعداد انگشتان یک دست بود.

نخستین سکه‌های طلا در دنیا در حکومت هخامنشیان و توسط داریوش کبیر ضرب گردید و به‌عنوان ابزاری تجاری مورد استفاده قرار گرفت. همچنین مصریان باستان در ادامه از این فلز گران‌بها به‌عنوان ابزار تجارت استفاده کردند و بهای کالاهای خریداری شده خود را با استفاده از این فلز گران‌بها پرداختند.

آن‌ها سکه طلایی به وزن 11.3 گرم ضرب کردند و آن را به‌عنوان واحد استاندارد معاملات تجاری در سرزمین خود معرفی نمودند. این سکه آلیاژی بود که ترکیب این فلز گران‌بها و نقره ساخته شده بود و چیزی در حدود دو سوم وزن آن را این فلز گران‌بها تشکیل می‌داد.

استفاده و ضرب سکه این فلز گران‌بها در جهان

همان‌طور که مشاهده کردید، در تاریخچه این فلز گران‌بها نخستین بار ایرانیان بودند که سکه‌هایی از طلا و نقره برای تجارت تولید کردند. با توجه به وجود معادن طلای نسبتا زیاد در ایران، این فلز گران‌بها در پادشاهی‌های مختلف ایران بیش از کشورها و تمدن‌های همسایه یافت می‌شد و همین مسئله در رونق و شکوه حاکمیت‌های مختلف در ایران بسیار اثرگذار بود.

در حدود 560 سال قبل از میلاد نیز در پادشاهی کوچکی در قاره آسیا به نام لیدیا نخستین سکه‌های طلای خالص ضرب شد. پای رومیان نیز در حدود 50 سال قبل از میلادی به ضرب سکه طلا باز شد و آن‌ها این سکه‌ها را تحت عنوان آئوریس (Aureus) نام‌گذاری کردند.

بعدها مندلیف نام فلز طلا در جدول تناوبی عناصر را نیز از همین‌جا گرفت و کلمه مخفف Au را برای این فلز گران‌بها انتخاب کرد. نخستین سیستم ارزی یکپارچه مبتنی بر سکه‌های فلزی نیز در سال ۱۰۶۶ میلادی توسط ویلیام پادشاه انگلستان راه‌اندازی شد. سکه طلا در این کشور تحت عنوان فلورین نام‌گذاری شد.

استفاده پولی از این فلز گران‌بها

این فلز گران‌بها، نه تنها به‌خاطر خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فردش، بلکه به‌خاطر ارزش پایدار و قابلیت نقدشوندگی بالایش، به عنوان یک پشتوانه پولی مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه مقاله، به بررسی دلایل و روش‌های استفاده پولی از این فلز گران‌بها خواهیم پرداخت.

دلایل استفاده پولی از طلا

این فلز گران‌بها، یکی از کمیاب‌ترین فلزات زمین است که تولید آن نیاز به فرآیندهای پیچیده و هزینه‌بر دارد. این کمیابی، باعث می‌شود که این فلز گران‌بها از تورم و نوسانات ارزش پول مصون باشد. این فلز گران‌بها، همچنین دارای ویژگی‌هایی است که آن را از دیگر فلزات متمایز می‌کند. برخی از این ویژگی‌ها عبارتند از:

• جلا و درخشندگی بالا
• رنگ زرد خوشایند
• مقاومت در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی
• قابلیت شکل‌پذیری و مفتول‌شدن
• رسانایی خوب گرما و جریان برق

این خواص، این فلز گران‌بها را به عنوان یک فلز مناسب برای ساخت جواهرات، ضرب سکه، تزئین هنری و استفاده در صنعت و پزشکی قرار داده‌اند. این فلز گران‌بها، همچنین نمادی از ثروت، قدرت، زیبایی و مقدسات است که در تاریخ، فرهنگ و ادیان بشریت جایگاه ویژه‌ای دارد.

روش‌های استفاده پولی از طلا

استفاده پولی از این فلز گران‌بها، به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم انجام می‌شود. در روش مستقیم، این فلز گران‌بها به عنوان یک وسیله مبادله و پرداخت استفاده می‌شود. در روش غیرمستقیم، طلا به عنوان یک پشتوانه برای پول‌های دیگر استفاده می‌شود. برخی از روش‌های استفاده پولی از این فلز گران‌بها عبارتند از:

• استاندارد این فلز گران‌بها: در این روش، پول هر کشوری معادل مقدار مشخصی از این فلز گران‌بها است و قابل تبدیل به طلا می‌باشد. این روش، از قرن نوزدهم تا سال ۱۹۷۱ میلادی در بسیاری از کشورها به کار گرفته شد. اما به دلیل محدودیت تولید طلا و نیاز به انعطاف‌پذیری بیشتر در سیاست‌های مالی، از این روش کناره‌گیری شد.
• سکه‌های طلایی: در این روش، این فلز گران‌بها به شکل سکه‌هایی با وزن و عیار مشخص ضرب می‌شود و به عنوان یک وسیله مبادله و پرداخت استفاده می‌شود. این روش، از گذشته تا به حال در بسیاری از کشورها رایج بوده است. اما به دلیل نوسانات قیمت این فلز گران‌بها و تقلب‌های احتمالی در عیار و وزن سکه‌ها، از این روش کمتر استفاده می‌شود.

• گواهی‌های طلایی: در این روش، این فلز گران‌بها به شکل ورقه‌های بهاداری با ارزش معادل این فلز گران‌بها صادر می‌شود و به عنوان یک وسیله مبادله و پرداخت استفاده می‌شود. این روش، از قرن نوزدهم تا سال ۱۹۳۳ میلادی در ایالات متحده آمریکا به کار گرفته شد. اما به دلیل محدودیت تولید این فلز گران‌بها و تضمین پشتوانه این فلز گران‌بها برای گواهی‌ها، از این روش کناره‌گیری شد.
• ذخایر طلایی: در این روش، این فلز گران‌بها به شکل شمش‌ها یا سکه‌هایی با وزن و عیار مشخص در انبارها یا گنجینه‌های مرکزی بانک‌ها نگهداری می‌شود و به عنوان یک پشتوانه برای پول‌های دیگر استفاده می‌شود.

چگونه می‌توان طلا را سرمایه گذاری کرد؟

سرمایه گذاری در این فلز گران‌بها یکی از روش‌های محبوب و مطمئن برای حفظ ارزش دارایی است. برای سرمایه گذاری در این فلز گران‌بها روش‌های مختلفی وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. برخی از این روش‌ها عبارتند از:

• خرید مستقیم طلای فیزیکی در این روش، شما این فلز گران‌بها را به شکل شمش، سکه، زیورآلات یا هر شکل دیگری خریداری و نگهداری می‌کنید. این روش از نظر نقدشوندگی و دسترسی راحت مزیت دارد، اما از نظر امنیت و هزینه‌های نگهداری معایبی دارد.
• خرید گواهی سپرده طلا در این روش، این فلز گران‌بها به شکل ورقه‌های بهاداری با ارزش معادل طلا صادر می‌شود و به عنوان یک وسیله مبادله و پرداخت استفاده می‌شود. این روش، از نظر امنیت و کاهش هزینه‌های نگهداری مزیت دارد، اما از نظر نقدشوندگی و دسترسی راحت معایبی دارد.
• خرید صندوق سرمایه گذاری طلا در این روش، شما سهام یک صندوق سرمایه گذاری را خریداری می‌کنید که سرمایه آن به این فلز گران‌بها سرمایه گذاری شده است. این روش، از نظر امنیت، کاهش هزینه‌ها و نقدشوندگی بالا مزیت دارد، اما از نظر دسترسی راحت و کنترل بر این فلز گران‌بها معایبی دارد.
• خرید معامله در بازار فارکس در این روش، شما از طریق یک کارگزاری معاملاتی، قراردادهای مبتنی بر قیمت این فلز گران‌بها را خریداری و فروش می‌کنید. این روش، از نظر نقدشوندگی، دسترسی راحت و امکان سودآوری بالا مزیت دارد، اما از نظر ریسک، هزینه‌ها و نیاز به دانش و تجربه معایبی دارد.
• خرید آنلاین این فلز گران‌بها در این روش، شما از طریق یک سامانه آنلاین، این فلز گران‌بها را با قیمت روز و با تضمین کامل خریداری و نگهداری می‌کنید. این روش، از نظر امنیت، کاهش هزینه‌ها، نقدشوندگی و دسترسی راحت مزیت دارد، اما از نظر کنترل بر این فلز گران‌بها معایبی دارد.

صندوق طلا چیست؟

Gold Funds یا صندوق طلا یک نوع سرمایه گذاری است که اجازه می دهد تا سرمایه‌گذاران بتوانند در بازار طلا سرمایه‌گذاری کنند. این صندوق‌ها به صورت معمول توسط شرکت‌های سرمایه گذاری در بازار مالی تأسیس می شوند و سرمایه گذاران می توانند واحد های سهام این صندوق را خریداری کنند.

صندوق‌های طلا می‌توانند به عنوان یک گزینه سرمایه‌گذاری جایگزین استفاده شوند و به عنوان ابزاری برای تنوع سبد سرمایه گذاری استفاده شوند. همچنین، سرمایه گذاری در صندوق‌های طلا می‌تواند برای کاهش ریسک های بازار و حفظ ارزش سرمایه در زمان های نامطمئن مورد استفاده قرار گیرد.

ما در مقاله‌ای جداگانه به طور مفصل صندوق طلا و روش‌های سرمایه‌گذاری طلا در بورس را خدمت شما عزیزان توضیح داده‌ایم.

چطور می‌توانیم قیمت طلا را پیش‌بینی کنیم؟

پیش بینی قیمت این فلز گران‌بها یکی از چالش‌های سرمایه گذاران در بازارهای مالی است. قیمت این فلز گران‌بها تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند عرضه و تقاضا، نرخ بهره، نرخ تورم، نرخ ارز، تقاضای صنعتی و جواهرات، خرید بانک‌های مرکزی و رویدادهای سیاسی و اقتصادی قرار می‌گیرد.

برای پیش بینی قیمت این فلز گران‌بها می‌توان از روش‌های مختلفی مانند تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی، تحلیل آماری و مدل‌های ریاضی استفاده کرد. هر روش مزایا و معایب خود را دارد و هیچ روشی قطعی و دقیق نیست. بنابراین، برای پیش بینی قیمت طلا بهتر است از ترکیب چند روش و در نظر گرفتن عوامل موثر بر قیمت این فلز گران‌بها استفاده کرد.

چه عواملی بر قیمت طلا تاثیر می‌گذارند؟

قیمت این فلز گران‌بها تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند عرضه و تقاضا، نرخ ارز، سیاست‌های مالی و اقتصادی، بحران‌های سیاسی و اقتصادی، تورم، تقاضای صنعتی و جواهرات و خرید بانک‌های مرکزی قرار می‌گیرد. برخی از این عوامل به طور مستقیم و برخی به طور غیرمستقیم بر قیمت این فلز گران‌بها اثر می‌گذارند.

برای مثال، افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو آمریکا می‌تواند باعث کاهش قیمت طلا شود، چون سود حاصل از سپرده‌های بانکی و اوراق قرضه را افزایش می‌دهد و تقاضا برای این فلز گران‌بها را کاهش می‌دهد. اما افزایش تورم می‌تواند باعث افزایش قیمت این فلز گران‌بها شود، چون ارزش پول را کاهش می‌دهد و سرمایه‌گذاران را به سمت طلا جذب می‌کند.

پرسش و پاسخ‌های متداول