مقاله آشنایی با انواع بلاک چین
انواع بلاک چین، در حال حاضر ما دارای چند نوع شبکه بلاک چین هستیم که در این مطلب به تکتک این نوع شبکههای بلاک چین میپردازیم. در ابتدا باید بدانید که بلاک چین Blockchain سیستمی برای ثبت اطلاعات میباشد. بهگونهای که تغییر، هک یا تقلب در سیستم را بسیار دشوار یا غیرممکن میکند. ۲ نوع متداول بلاک چین، بلاک چین های خصوصی و بلاک چین های عمومی هستند. اما انواع دیگری مانند کنسرسیوم و هیبرید نیز وجود دارد. احتمالاً در آینده از انواع بلاک چینهای جدید بهرهمند خواهیم شد.
بلاک چین چیست؟
بلاک چین به معنای واقعی کلمه فقط یک زنجیره بلوک است، اما معنی اصلی این کلمه کمی متفاوت است. وقتی ۲ کلمه “block” و “chain” با یکدیگر ادغام میشوند، درواقع در مورد اطلاعات دیجیتال (“block”) ذخیرهشده در یک پایگاه داده عمومی (“زنجیره”) صحبت میکنیم.
برای حفظ دادهها در بلاک چین یک دفتر کل توزیعشده وجود دارد، در این دفتر تمامی جزئیات و حسابوکتابها بهصورت شفاف برای همه حاضرین قابلمشاهده است. این دفتر کل توزیعشده در اصل یک شبکه زنجیرهای قابلاعتماد است که بهصورت رایانهای تمام تراکنشهای صورت گرفته بین خریدار و فروشنده را تأیید کرده و سپس برای حفظ، آنها را به بلاک چین اضافه میکند.
بیت کوین اولین کاربرد اجرایی فناوری بلاک چین بود که توانست بهسرعت ترقی کند و توجهات بسیاری را به خود جلب نماید.
انواع بلاک چین
در حال حاضر چهار نوع بلاک چین وجود دارد.
- بلاک چین عمومی
- بلاک چین خصوصی
- بلاک چین کنسرسیوم
- بلاک چین هیبرید
هیبرید | کنسرسیوم | خصوصی | عمومی | |
قسمتی از آن | خیر | خیر | بله | بینیاز به اجازه بودن |
کنترل شده | بستگی دارد | تنها افراد دعوت شده | هر شخصی | چه کسی قادر به مشاهده آن است؟ |
در صورت دلخواه | مشترکین تایید شده | مشترکین تایید شده | هر شخصی | چه کسی قادر به استفاده از آن است؟ |
یک واحد | چندین واحد | یک واحد | هیچ شخصی | چه کسی مالک آن است؟ |
بر اساس انتخاب | بله | بله | خیر | شناخته شده بودن مشترکین |
سریع | سریع | سریع | کند | سرعت تراکنشها |
بلاک چین عمومی – Public Blockchain
مثال: بیت کوین، اتریوم، لایت کوین
بلاک چین عمومی بهگونهای طراحیشده است که تمام افراد در سراسر جهان به آن دسترسی داشته باشند، بنابراین شما با استفاده از اینترنت به شبکه ورود پیدا میکنید و بهمحض دریافت نسخهی بلاک چین تمام اطلاعات مربوط به معاملات و تراکنشها در اختیار شما قرار میگیرد. جالب است بدانید که در این مرحله میتوانید با تأیید تراکنشها و انجام فرآیند استخراج بلاکهای جدید به شبکه اضافه کنید، در حقیقت استخراج و تبادل ارزهای دیجیتال یکی از قابلیتهای ابتدایی بلاک چین عمومی محسوب میشود.
لازم به ذکر است که اغلب از اصطلاح permissionless یا بدون مجوز هم در کنار اصطلاح عمومی برای این نوع بلاک چینها استفاده میشود.
بلاک چین خصوصی – Private Blockchain
سیستم شبکهی بلاک چین خصوصی بهگونهای طراحیشده است که توسط شخص یا اشخاصی مدیریت میشود و آنها هستند که تعیین میکنند چه کسی میتواند در شبکه فعالیت داشته باشد؛ به بیان سادهتر کنترل شبکه بهصورت کامل در دست این افراد قرار دارد. شرکتها و سازمانهای خصوصی معمولاً از این نوع بلاک چین برای انجام معاملات و تراکنشهای خود استفاده میکنند، البته ناگفته نماند که بلاک چین خصوصی برای انجام فعالیتهایی از قبیل رأیگیری، مدیریت زنجیرهی تأمین، احراز هویت، مالکیت دیجیتال و … نیز مورداستفاده قرار میگیرد.
بلاک چین های خصوصی یک شبکه کوچک و محدود دارند. Hyperledger Fabric،Hyperledger Sawtooth،Corda و Multichain پلتفرمهایی هستند که در دستهبندی بلاک چین خصوصی قرار میگیرند.
تفاوت بلاک چین خصوصی و عمومی
در بلاک چین عمومی هرکسی از هر جای دنیا به اطلاعات موجود در بلاک چین عمومی دسترسی خواهد داشت و شما بهراحتی میتوانید با استفاده از خدمات پیشبینیهای خودتان را در شبکهی بلاک چین عمومی به ثبت برسانید. خدمات توزیعشدهی بلاک چین عمومی از کنترل و نظارت هر شخص یا سازمانی جلوگیری میکند و نکتهی قابلتوجه دیگر این است که شما تنها تا قبل از ثبت نهایی قادر به ایجاد تغییر در اطلاعات خواهید بود.
اما در بلاک چین خصوصی محدودیتهایی را برای شما به همراه خواهد داشت برای مثال یک فرد مشخص وظیفهی مدیریت و نظارت بر فعالیت کاربران را بر عهده دارد و تعیین میکند که چه کاربری میتواند به معاملات دسترسی داشته باشد. بسیاری از تحلیلگران به همین دلیل بلاک چین خصوصی را برخلاف بلاک چین عمومی یک شبکهی متمرکز میدانند.
کنسرسیوم – Consortium Blockchain
بلاک چین کنسرسیوم میان زنجیرههای عمومی و خصوصی قرار دارد و عناصر هر دوزنجیره را ترکیب میکند. کنسرسیوم یک شبکهی بلاک چین نسبتاً غیرمتمرکز است که برخلاف بلاک چین خصوصی تحت کنترل دو یا چند سازمان قرار دارد. قابلیت اصلی بلاک چین کنسرسیوم فعالیت همزمان چندین سازمان در شبکه است که بیشتر توسط بانکها و سازمانهای دولتی مورداستفاده قرار میگیرد.
برخی از نمونههای بلاک چین های کنسرسیوم عبارتاند از: Quorum،Corda و Hyperledger.
هیبرید – Hybrid Blockchain
آخرین نوع بلاک چین هایبرد نام دارد که ترکیبی از بلاک چین خصوصی و عمومی است، به بیان سادهتر شما در این شبکه میتوانید با توجه به هدف خودتان یکی از بلاک چینهای خصوصی یا عمومی را انتخاب کنید. کاربران شبکهی هایبرد محدودیت دسترسی را برای سایر کاربران تعیین میکنند و تنها بخشی از اطلاعات بهصورت عمومی به اشتراک گذاشته میشود. البته اکثریت کاربران ترجیح میدهند که اطلاعات بهصورت عمومی به اشتراک گذاشته شود چراکه در این صورت از خدمات امنیتی بهتری بهرهمند خواهند شد. با در نظر گرفتن تمام نکات میتوان به این نتیجه رسید که بلاک چین هایبرد قابلیتهای بیشتری را در اختیار کاربران خود قرار میدهد.
دراگون چین Dragonchain نمونه بارز یک بلاک چین هیبرید است. ماهیت هیبرید پلتفرم بلاک چین دراگون چین از طریق قابلیت ثبتشده میان زنجیرهای امکانپذیر است که به ما کمک میکند بهراحتی به سایر پروتکلهای بلاک چین ارتباط وصل شویم.
در مقالات جدید ایران ریج به انواع بلاک چین بیشتر می پردازیم پس با ما همراه باشید.