کلاهبرداری ارز دیجیتالمقالات آموزش ارز دیجیتال
اسکم (scam) چیست؟ و راه های تشخیص آن
اسکم یا کلاهبرداری به سایت هایی گفته می شود که به صورت مقطعی و در بازه زمانی محدودی اقدام به کلاهبرداری از کاربران می کنند.
با گسترش ارزهای دیجیتال سایت های بسیاری در رابطه به آن ها ایجاد شده اند که خیلی از آن ها اسکم (Scam) هستند. یک سایت اسکم با هدف کلاهبرداری از کاربران ایجاد شده و وقت و دارایی آن ها را به هدر می دهد. در این مقاله به معرفی انواع مختلف سایت اسکم و راه های شناسایی آن ها می پردازیم.
سایت scam چیست؟
اسکم یا کلاهبرداری (به انگلیسی: scam ) به سایتهایی گفته می شود که یا به طور کامل به قصد کلاهبرداری ایجاد می شوند و یا پس از مدتی ورشکسته شده و به فعالیتشان پایان می دهند.
کلاهبرداری کاری بر پایه فریب است. که کسی یا کسانی برای کسب نفع خود یا موسسه‌ای انجام می‌دهند. کلاهبرداری در بسیاری از کشورها جرم است. اگر چه مصداق‌های آن در نظام‌های گوناگون قضایی فرق می‌کند.
بیش از 90 درصد سایتهای کلیکی، هایپ و دیگر سیستم های کسب درآمد که هر روز افتتاح میشوند نهایت در چند ماه آینده اسکم میشوند.
مرسوم ترین روشهای کلاهبرداری اینترنتی
- سایت های کلیکی که دیگه قدیمی شدن و کمتر کسی در آنها فعالیت میکنن
- سایت های هایپ که سود خوبی میدادند ولی دیگه همه از شیوه کار این سایت ها آگاه شدند. قرارداد هوشمند ها هم جزو این گروه از کلاهبرداری ها هستند.
- در خصوص کریپتوکارنسی ها کلاهبرداری در قسمت های مختلفی مثل ICO، اکسچنج ها، شت کوین ها، استخراج ابری و… دیده شده اند.
در هرکدام از موارد بالا که گفت شد اگه فعالیت میکنید حواستان باشد تا به دام کلاهبرداران اینترنتی نیافتید.
تشخیص سایت های کلاهبردار و اسکم
سایت های اسکم یا کلاهبرداری انواع مختلفی دارند. و در زمینه های متنوعی فعالیت می کنند.
شناسایی سایت از طریق فروم:
- سایتی كه بخش فروم ندارد.
- سایتی كه كسی نمیتواند در بخش فروم پست یا تاپیك جدید بزند.
- فروم سایتی كه به حال خود رها شده است. به عنوان مثال ادمین سایت بیشتر از 3 تا 5 روز یكبار پست میدهد.
- سایتی كه بخش Help و Support ندارد معمولاً اسکم است.
- فروم سایتی كه بی دلیل ریست میشود مثلا تمام پستها یا تاپیك ها پاك میشود.
- فروم سایتی كه وقتی روی لینك Forum در صفحه اصلی سایت كلیك میكنید به بخش فروم منتقل نشده و مجددا به همان صفحه اصلی سایت برمیگردد. (لینك معیوب)
- در حالتی كه بدون رجیستر كردن در سایت نمیتونی وارد بخش فروم بشید، این نشونه خوبی نیست و باید به سایت مشكوك شد.
- زمانی كه در فروم تاپیك میزنی و پس از تكمیل پست و ارسال این پیغام رو میگیرید: ”پیام شما بعد از تایید مدیر در سایت نشان داده خواهد شد ” می تواند هشدار باشد.
- ادمین سایت به درخواست شما بعد از گذشت 48 ساعت هنوز پاسخ نداده یا اینكه پست شما رو پاك كرده است.
- در فروم تنها ادمین پست میزند.
- در فروم فعالیت چشمگیر كاربران دیده نمیشود.
شناسایی سایت از طریق اسم سایت:
- اسم سایت شامل كلماتی همچون Free و Instant و … باشد.
- اسم سایت طولانی باشد.
- سایت های اسکم بی تجربه از دامنه های عجیب و رایگان استفاده میکنند.
- شناسایی سایت اسكم از طریق پرداختی های سایت:
- سایت قول مبالغ بسیار بالا رو به كاربران میدهد مثلا 1 دلار تا 10 دلار به ازای هر كلیك یا دیدن هر تبلیغ.
- یا در صفحه اصلی سایت قول مبالغ بالا به كاربران سایت داده میشود مثلا 10000 دلار و…
- بخش آخرین پرداختی ها دارای رقم نامناسب یا غیر قابل باوری هست.
- در سایت های اسکم معمولاً مینیمم مبلغ پرداختی هر روز تغییر میكند.
- در بخش سوابق پرداخت تاریخ درخواست شما ظاهر نمیشود.
- در بخش History یا سوابق پرداخت به شما تایید شده است ولی عملا هیچ مبلغی شما در حساب خود دریافت نكردید.
- ادمین سایت تنها به بخشی از كاربران سایت پرداخت میكند و نه همه كاربران.
- سایت فاقد بخش مستندات پرداخت یا Payment Proof میباشد یا اینكه در این بخش كمتر كسی پیدا میشود كه با یك اسكرین شات از تصویر پرداختش پرداخت سایت رو به اثبات برساند.
- كاربران قبل از دریافت كردن بایستی ابتدا سرمایه گذاری كنند یا به عبارت دیگر پرداخت سایت منوط به سرمایه گذاری در سایت است.
- به كاربران درصدی از كل پرداختشون پرداخت شود.
- كارمزد پرداخت بیشتر از 10 درصد كل مبلغ پرداختی سایت باشد.
- در بخش T.O.S یا قوانین سرویس دهی سایت، پرداخت سایت فوری عنوان شده باشد ولی در عمل پرداخت فوری نباشد. یا در حالتی كه بعد از یك مدت كوتاه بخش قوانین تغییر كند و عدم فوری بودن پرداخت ها در آن آمده باشد. به خصوص این موضوع در سایت های جدید بسیار شك بر انگیز میباشد.
شناسایی سایت از طریق اسكریپت یا ساختار سایت:
- سایتی كه دارای اسكریپت رایگان یا ارزان دارد معمولاً اسکم است. (حتی برای سایتش هزینه نکرده بعد به شما پول بده!)
- اسكریپت سایت دارای خطا و یا ویروس میباشد.
- در سایتهایی كه تصویر صفحه اصلی شامل مقادیر زیادی پول میباشد. مثلا یك ماشین لوكس پر از پول با یك دختر با لباس كوتاه +18 را نشان میدهد.
- نوشته های روی سایت خیلی زیاده یا سایت خیلی شلوغ به نظر میرسد.
- اسكریپت یا ساختار سایت اسکم معمولاً چیزی هست كه اكثر سایتهای اسكم از همون اسكریپت استفاده میكنند.
- منوها به سختی دیده میشن یا اصلا دیده نمیشن.
- نوشته های غلط در داخل متنهای سایت در صفحه اصلی دیده میشه.
- رنگ پیش زمینه سایت خیلی تاریكه به گونه ای كه نوشته های سایت به سختی قابل خوندن هست.
- اسکم
شناسایی سایت از طریق قوانین سرویس دهی سایت:
- بخش T.O.S یا بخش قوانین سرویس دهی در سایت دیده نشود.
- بخش T.O.S به وضوح قابل دیدن نیست. مثلا در بخش هایی از آن یا در كلیه بخش ها آگهی تبلیغاتی هم دیده میشود.
- قوانین این بخش در سایت های اسکم معمولاً به طور مرتب در حال تغییر میباشد.
- در بخش قوانین موارد مضحك یا مسخره دیده شود.
- در بخش قوانین در مورد حداقل مبلغ پرداختی یا هزینه اجاره هر رفرال مطلبی نوشته نشده باشد.
- در بخش قوانین موضوعاتی نظیر این موضوع دیده شود: ” ما مجاز هستیم كه حساب شما را ببندیم هر زمان و بدون هیچ دلیلی و بدون هیچ اخطار قبلی ” به خصوص كلمه بدون هیچ دلیلی بسیار شك بر انگیز است.
چگونه از خود در برابر کلاهبرداری اسکم محافظت کنیم؟
گام بعدی برای جلوگیری از کلاهبرداری این است که بدانید چگونه از خود محافظت کنید. در حالی که برخی از اینها به طور کلی توصیه های خوبی هستند، اما بسیاری از آنها با هدف حفظ امنیت آنلاین شماست:
- هرگونه تماس تلفنی، ایمیل، را نباید نادیده بگیرید و به راحتی از کنارشون گذشت به جواب های که میدهید دقت کنید. و اینکه اگه ارسال کننده ناشناس یا پیام حاوی محتوای مشکوک بود بهتره که پاسخ ندهید.
- هرگز اطلاعات شخصی خود را اعلام نکنید و تا حد ممکن در معرض عموم قرار ندهید. از این اطلاعات می شود برای سرقت هویت و دسترسی به حساب های شخصی شما استفاده شود.
- سیستم عامل و نرم افزارهای محافظت در برابر ویروس، باج افزار و بدافزارها را به روز نگه دارید. به روزرسانی را فراموش نکنید! زیرا این موارد اغلب شامل وصله هایی برای محافظت در برابر انواع جدید کلاهبرداری، ویروس و باج افزار است. این برای دستگاه های تلفن همراه نیز صدق می کند.
- اطمینان حاصل کنید که همه حساب های شما دارای رمز عبور قوی هستند. برای چندین حساب از رمز عبور یکسان استفاده نکنید و آنها را مرتباً تغییر دهید. و از حروف بزرگ و کوچیک Aa و نمادها !@#$%^&*()-+ و اعداد 0-9 استفاده کنید.
- تا از قانونی بودن شرکتی که با آن روبرو هستید مطمئن نشدید، هیچگونه پولی پرداخت نکنید. میتوانید لیست کسب و کارهای معتبر و دارای نماد را از سایت های (ساماندهی، اینماد، انجمن صنفی رایانه ای و…) مشاهده کنید و از اصالت کسب و کار اطمینان حاصل کرد.
- از روشهای مطمئن مثل Wifi یا اینترنت همراه 4G و 5G به اینترنت متصل شوید.
