ورژن ۴ یونی سواپ چیست؟ بررسی محصولات جدید بزرگ‌ترین صرافی غیرمتمرکز
ورژن ۴ یونی سواپ چیست؟ بررسی محصولات جدید بزرگ‌ترین صرافی غیرمتمرکز، یونی سواپ (Uniswap) به عنوان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین صرافی غیرمتمرکز (Dex) در دنیای ارزهای دیجیتال شناخته می‌شود که تاکنون سه نسخه از آن به بازار عرضه شده است. بسیاری از مفاهیم کلیدی مانند استخرهای نقدینگی و نقدینگی متمرکز که امروز در سایر صرافی‌های غیرمتمرکز نیز به کار می‌روند، از نوآوری‌های نسخه‌های اولیه یونی سواپ هستند. با توجه به این نوآوری‌ها، کاربران کریپتو با انتظارات بالایی منتظر انتشار ورژن چهارم یونی سواپ (Uniswap V4) هستند که قرار است در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۴ رونمایی شود.
در این مقاله، به بررسی کامل ویژگی‌ها، مزایا، قابلیت‌های معاملاتی و اهداف نسخه چهارم یونی سواپ خواهیم پرداخت. اگر علاقه‌مند به ترید در دکس‌ها هستید، با ما همراه باشید تا به یکی از پیشرفته‌ترین پلتفرم‌های این حوزه نگاهی بیندازیم و اطلاعات به‌روزتری کسب کنیم.
ورژن ۴ یونی سواپ: نوآوری‌ها و مزایا
صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ (Uniswap) در نسخه چهارم خود، با هدف بهبود فرآیندهای تامین و گردش نقدینگی در حوزه دیفای، وارد مرحله جدیدی از توسعه شده است. بر اساس اطلاعات ارائه‌شده توسط Uniswap Labs، نسخه چهار این پلتفرم همچنان بر بستر اتریوم فعالیت می‌کند و با ارائه امکانات جدید، به کاربران امکان سفارشی‌سازی بیشتری در معاملات و مدیریت استخرهای نقدینگی می‌دهد. این سطح از شخصی‌سازی نه تنها برای کاربران بلکه برای توسعه‌دهندگان نیز فضایی جهت نوآوری‌های بیشتر فراهم می‌کند.
از مهم‌ترین مزایای ورژن ۴ یونی سواپ می‌توان به کاهش چشمگیر هزینه‌های تراکنش، بهبود شفافیت در عملکرد پلتفرم، و سهولت مدیریت استخرها اشاره کرد. علاوه بر این، امکان انجام چندین عملیات به طور هم‌زمان و ایجاد فرصت‌های جدید برای درآمدزایی نیز از ویژگی‌های کلیدی این نسخه هستند. همانند نسخه‌های پیشین، یونی سواپ ۴ همچنان از مدل بازارساز خودکار (AMM) بهره می‌برد که به عنوان یکی از موفق‌ترین مدل‌های تأمین نقدینگی در دنیای دکس‌ها شناخته می‌شود.
یکی از دیگر نقاط قوت این نسخه، مشارکت سازمان دائوی یونی سواپ (Uniswap DAO) در توسعه و حاکمیت بر این پلتفرم است. این سازمان به هولدرهای توکن UNI امکان می‌دهد تا در تصمیم‌گیری‌های حاکمیتی نقش ایفا کنند. انتظار می‌رود که با انتشار ورژن چهارم و استقبال مثبت جامعه کریپتو، ارزش توکن UNI نیز افزایش یابد.
ورژن ۴ یونی سواپ می‌تواند تاثیر عمیقی بر آینده صرافی‌های غیرمتمرکز و دیفای داشته باشد و به عنوان یکی از نوآورترین پلتفرم‌های معاملاتی همچنان در صدر بماند.
قلاب‌ها (Hooks)؛ نقطه تمایز ورژن ۴ یونی سواپ
یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های یونی سواپ ورژن ۴، امکان ایجاد استخرهای نقدینگی با سفارشی‌سازی بالا است که این قابلیت از طریق سازوکار جدیدی به نام “هوک‌ها” (Hooks) به کاربران ارائه می‌شود.
در هر استخر نقدینگی، یک چرخه حیات (Lifecycle) شامل سه مرحله اصلی وجود دارد: ایجاد استخر، اضافه شدن نقدینگی، و برداشت یا تعدیل نقدینگی. هوک‌ها در نسخه ۴ یونی سواپ به عنوان قراردادهای هوشمند عمل می‌کنند که در این نقاط کلیدی چرخه حیات اجرا می‌شوند. توسعه‌دهندگان می‌توانند با استفاده از هوک‌ها، کدهای اضافی را به این نقاط اضافه کرده و عملکرد استخرها را بر اساس نیازهای خاص سفارشی‌سازی کنند. این قابلیت منجر به ایجاد ویژگی‌هایی نظیر کارمزدهای پویا، سفارش‌های محدود درون زنجیره‌ای و اوراکل‌های سفارشی می‌شود که تجربه معاملاتی بهتری را برای کاربران فراهم می‌آورند.
یکی از مهم‌ترین کاربردهای هوک‌ها، تبدیل آن‌ها به یک بازارساز با میانگین وزنی زمانی (TWAMM) است. TWAMM به کاربران اجازه می‌دهد تا سفارش‌های بزرگ خود را به چندین سواپ کوچک‌تر تقسیم کرده و این سواپ‌ها را در طول زمان به اجرا درآورند. این رویکرد به دست‌یابی به قیمت‌های بهتر کمک می‌کند و از نوسانات قیمتی ناشی از اجرای یک سفارش بزرگ جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، استفاده از TWAMM باعث می‌شود که کاربران یونی سواپ ورژن ۴ در برابر مشکلاتی مانند MEV (استخراج ارزش بیشتر) محافظت شوند.
به کمک هوک‌ها، یونی سواپ ورژن ۴ یک گام بزرگ در جهت نوآوری و بهبود تجربه کاربران و توسعه‌دهندگان برداشته و به آن‌ها امکان می‌دهد تا استخرهای نقدینگی خود را به طور کامل سفارشی‌سازی کنند و کنترل بیشتری بر روی فرآیند معاملات خود داشته باشند.
مدیریت واحد استخرها در یونی سواپ ورژن ۴: ساده‌سازی و بهینه‌سازی هزینه‌ها
یکی از تحولات اساسی در یونی سواپ ورژن ۴، ساده‌تر شدن مدیریت استخرهای نقدینگی است. در نسخه‌های قبلی، برای هر استخر یک قرارداد هوشمند مجزا تعریف می‌شد، که این سازوکار هزینه‌های بالاتری را برای صاحبان استخرها و کاربران هنگام انجام معاملات چند-استخری به همراه داشت. با معرفی قرارداد جدیدی به نام Singleton، یونی سواپ توانسته این مشکل را حل کند.
قرارداد Singleton این امکان را فراهم می‌کند که تمامی استخرهای نقدینگی تحت یک قرارداد هوشمند واحد مدیریت شوند. این نوآوری نه تنها باعث افزایش شفافیت و سهولت مدیریت استخرها می‌شود، بلکه به کاهش هزینه‌های گس نیز منجر خواهد شد. در معاملات چند-استخری، دیگر نیازی به انتقال مکرر توکن‌ها میان استخرهای مختلف نیست و این امر موجب کاهش قابل توجهی در مصرف گس می‌شود.
بر اساس ادعای یونی سواپ، قرارداد Singleton می‌تواند هزینه‌های گس برای ایجاد استخرهای جدید را تا ۵۰ درصد کاهش دهد، و در نتیجه تریدرهایی که از ورژن ۴ این صرافی استفاده می‌کنند، هزینه‌های کمتری پرداخت خواهند کرد. این تغییرات نشان از توجه یونی سواپ به بهینه‌سازی تجربه کاربران و کاهش هزینه‌های مرتبط با معاملات در فضای دیفای دارد.
نگهداری حساب فلش در ورژن چهار یونی سواپ: کاهش هزینه‌ها و بهینه‌سازی تراکنش‌ها
در نسخه چهارم یونی سواپ (Uniswap V4)، یک سازوکار جدید به نام نگهداری حساب فلش (Flash Accounting) معرفی شده است که عملکرد تراکنش‌ها و مدیریت استخرها را بهینه‌تر و ساده‌تر کرده است. برخلاف نسخه‌های قبلی که در آن‌ها هر سواپ یا واریز نقدینگی به صورت مستقل و با انتقال توکن‌ها در طول فرآیند انجام می‌شد، در این ورژن تمامی این عملیات در انتهای تراکنش‌ها تسویه می‌شوند.
این فرآیند که از طریق اوراکل‌های داخلی پلتفرم اجرا می‌شود، به کاربران امکان می‌دهد چندین نقل و انتقال را به صورت هم‌زمان و متصل به یکدیگر انجام دهند. در نهایت، سیستم یونی سواپ، برآیند توکن‌های ورودی و خروجی، هزینه‌های گس و بدهی‌های مربوط به کاربر را محاسبه کرده و تسویه می‌کند. اگر موجودی کافی برای انجام تراکنش وجود نداشته باشد، کل عملیات لغو می‌شود و هیچ هزینه‌ای به کاربر تحمیل نمی‌گردد.
نگهداری حساب فلش نه تنها فرآیندهای استخرها را ساده‌تر کرده، بلکه هزینه‌های مرتبط با آن‌ها را نیز کاهش می‌دهد. این ویژگی، در کنار قرارداد هوشمند Singleton، به بهینه‌سازی هزینه‌های گس و کاهش پیچیدگی‌های مربوط به مدیریت استخرها کمک می‌کند. با این سازوکار، ورژن ۴ یونی سواپ نه تنها عملکرد بهتری در مدیریت نقل و انتقالات و معاملات فراهم می‌کند، بلکه تجربه کاربران را بهبود می‌بخشد و به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند.
دیگر ویژگی‌های ورژن ۴ یونی سواپ: نوآوری و انعطاف‌پذیری بیشتر
علاوه بر ویژگی‌های برجسته‌ای همچون هوک‌ها (Hooks)، قرارداد سینگلتون (Singleton)، و نگهداری حساب فلش (Flash Accounting)، ورژن ۴ یونی سواپ مزایای متعدد دیگری نیز برای کاربران خود به همراه دارد. این ویژگی‌ها نه تنها قابلیت‌های صرافی را گسترش می‌دهند، بلکه به بهبود تجربه کاربری و کاهش هزینه‌های مرتبط با معاملات کمک می‌کنند.
۱. اتکای ورژن ۴ به اوراکل‌های داخلی
یکی از تغییرات اساسی در این نسخه، استفاده از اوراکل‌های داخلی به جای اوراکل‌های خارجی است. این امکان به لطف هوک‌ها فراهم شده و به توسعه‌دهندگان این اجازه را می‌دهد که اوراکل‌هایی با کاربردهای متنوع ایجاد کنند. یکی از این کاربردها، اوراکل‌های قیمت است که می‌تواند در برابر دستکاری قیمت‌ها، به خصوص هنگام انجام معاملات بزرگ، مقاومت کند و از دقت و شفافیت اطلاعات مالی اطمینان حاصل نماید.
۲. بازگشت اتر (ETH) به یونی سواپ
با اصلاحات انجام‌شده در معماری پلتفرم، از جمله نگهداری حساب فلش و قراردادهای هوک، امکان بازگشت جفت ارزهای معاملاتی اتر (ETH) فراهم شده است. در نسخه ۲، این جفت‌ها به دلیل پیچیدگی‌های ساختاری و هزینه‌های بالا حذف و با رپد اتر (WETH) جایگزین شده بودند. اکنون در ورژن ۴، کاربران می‌توانند به طور مستقیم با اتر و بدون نیاز به تبدیل آن به WETH معامله کنند و از کارمزدهای پایین‌تر بهره‌مند شوند. البته جفت‌های مبتنی بر رپد اتر نیز همچنان در دسترس خواهند بود.
۳. تعامل گسترده‌تر با سایر پروتکل‌ها
ترکیب هوک‌ها و نگهداری حساب فلش امکان تعامل بیشتر یونی سواپ با سایر پروتکل‌های مبتنی بر اتریوم را بهبود بخشیده است. این تعاملات پیچیده می‌تواند به راحتی و امنیت بیشتر میان پروتکل‌های دیفای و حتی بازی‌های Play-to-Earn (P2E) منجر شود. این تغییرات نویددهنده افزایش نقدینگی و احتمال رشد قیمت توکن UNI هستند و ممکن است سرمایه‌گذاران نهادی قبل از انتشار ورژن ۴ به خرید یونی سواپ تمایل پیدا کنند.
۴. تنوع سطوح کارمزد در استخرها
یکی دیگر از مزایای یونی سواپ ورژن ۴، امکان تعریف طیف متنوع و نامحدودی از سطوح کارمزد برای هر استخر است. این قابلیت، انعطاف‌پذیری بیشتری را برای معامله‌گران و تامین‌کنندگان نقدینگی به همراه دارد. هر استخر می‌تواند سطح کارمزد منحصربه‌فرد خود را داشته باشد و این تنوع می‌تواند فرصت‌های جدیدی برای کسب درآمد توسط تامین‌کنندگان نقدینگی فراهم کند.
۵. رویکرد جامعه‌محورتر
یونی سواپ ورژن ۴ با تمرکز بیشتر بر مشارکت جامعه و توسعه‌دهندگان، تلاش می‌کند تا با باز گذاشتن بخش‌هایی از کد خود، آن‌ها را به مشارکت و توسعه بیشتر ترغیب کند. مشوق‌هایی نیز برای جذب توسعه‌دهندگان و کاربران در نظر گرفته شده که این موضوع می‌تواند به رشد تقاضا برای توکن UNI کمک کرده و تاثیر مثبتی بر اکوسیستم یونی سواپ داشته باشد.
با این ویژگی‌های متنوع، ورژن ۴ یونی سواپ به یک پلتفرم پیشرو در دنیای دیفای تبدیل شده و تجربه‌ای کامل‌تر و بهینه‌تر از نسخه‌های قبلی خود ارائه می‌دهد.
تاریخ انتشار یونی سواپ ورژن ۴
بر اساس اعلام بنیاد Uniswap، زمان دقیق انتشار نسخه چهارم این صرافی به هارد فورک Dencun اتریوم وابسته بوده که در ماه مارس ۲۰۲۴ با موفقیت اجرا شد. بر اساس اطلاعیه‌های قبلی، زمان تقریبی انتشار یونی سواپ ورژن ۴ در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۴ (از ابتدای جولای تا پایان سپتامبر ۲۰۲۴) اعلام شده بود. در زمان نگارش این مطلب در اوایل سپتامبر ۲۰۲۴، به نظر نمی‌رسد که مانع دیگری برای انتشار این نسخه وجود داشته باشد.
علاوه بر این، یونی سواپ ورژن ۴ موفق به دریافت مجوز Business Source 1.1 شده است. این مجوز، کد منبع این پلتفرم را برای چهار سال محدود به استفاده‌های تجاری و تولیدی می‌کند. بعد از این بازه زمانی، انتظار می‌رود که کد این صرافی تحت مجوز GPL به صورت عمومی در دسترس قرار گیرد.
جمع بندی
ویژگی‌های منحصربه‌فرد ورژن ۴ یونی سواپ آن را به ترکیبی از دکس‌ها و پلتفرم‌های دیفای تبدیل کرده که نه تنها امکانات متداول را ارائه می‌دهد، بلکه فضای بیشتری برای توسعه‌دهنده‌ها و تریدرها جهت سفارشی‌سازی خدمات و معاملات فراهم کرده است. این ویژگی‌ها به کاربران این امکان را می‌دهند تا تجربه خود را شخصی‌تر کنند و از انعطاف‌پذیری بیشتری بهره ببرند.
فرصت‌های کسب درآمد بیشتر برای تامین‌کنندگان نقدینگی، همراه با کاهش هزینه‌های تراکنش، می‌تواند موج جدیدی از کاربران را به سمت این پلتفرم جذب کند. این موارد ممکن است تاثیری قابل توجه بر افزایش تقاضا برای توکن UNI داشته و حتی منجر به تاثیرات مثبت بر قیمت اتریوم نیز بشود. انتشار یونی سواپ ورژن ۴، پتانسیل بزرگی برای تغییر بازار و تقویت بیشتر جایگاه این صرافی در اکوسیستم دیفای دارد.
