اوردر بوک Order Book چیست؟
در دنیای معاملاتی ارزدیجیتال که رابطه پویایی بین خریدارا و فروشنده ها در جایی به نام دفتر سفارش (Order Book) انجام میشه، با تعاملات هر دو طرف این ترید صورت میگیره. دفتر سفارش ابزاریه که به طور همزمان سفارشهای یک دارایی خاص رو به تصویر میکشه و نشون دهنده عرضه و تقضا اون دارایی هست؛ اما در حالی که تمامی دفاتر سفارش یک هدف رو دنبال میکنن، حضور اونها توی هر صرافی ارز دیجیتالی میتونه کمی فرق داشته باشه. اما اوردر بوک Order Book چیست؟ در این مقاله با آموزش اوردربوک و نحوه کارکرد آن آشنا خواهید شد. با ما همراه باشید.
اوردر بوک چیست؟
اصطلاح دفتر ثبت سفارشات یا Order Book به معنای لیستی الکترونیکی از سفارشات خرید و فروشه. این سفارشات میتونند اوراق بهادار یا هر گونه ابزار مالی باشن، که تشکیل شده از سطح قیمتی هست؛ سطح قیمتی میانگین قیمت فعلی محصول یا خدمات توی کل بازار هاست.
اوردر بوک تعداد سفارشات پیشنهاد شده یا ارائه شده در یک قیمت خاص و یا عمق بازار رو فهرست میکنه. دفتر سفارش همچنین مشارکت کننده ها یعنی خریدارها و فروشنده ها تو بازار رو شناسایی میکنه. این فهرستها به تریدرها کمک میکنن که از شفافیت بازار مثل اطلاعات قیمت، موجود، عمق معاملات و غیره استفاده کنن.
اوردر بوکها تقریبا در تمامی بازارهای معاملاتی مثل بورس سهام، کالاها، ارزهای فیات و کریپتوکارنسیها کاربرد دارن. این سفارشات میتونند هم به صورت دستی و هم الکترونیکی باشن. با این که دفاتر سفارشات در اصل شامل اطلاعات یکسانی هستند، اما راه اندازی و نصب آنها ممکنه نسبت به منبع، یکمی فرق داشته باشه؛ ممکنه اطلاعات خرید و فروش در بالا، پایین، چپ یا راست صفحه ظاهر بشه.
Order Book سه بخش دارد
- سفارش خرید
- سفارش فروش
- تاریخچه سفارشات
سفارش خرید شامل اطلاعات خریداران مثل پیشنهادات، قیمتی که میخوان خرید کنن و قیمت توافق شده هست. اطلاعات سفارش فروش مثل اوردر خریده و تاریخچه سفارشات بازار تمام تراکنشهایی که توی گذشته انجام شدند رو نشون میده.
اوردر بوک همچنین میتونه برای شرح وضعیت سفارشاتی استفاده بشه که یک شرکت از مشتریای خودش دریافت میکنه. دفتر سفارشات داینامیک یا پویا هست؛ به این معنیه که در طول روز، مدام آپدیت و بروزرسانی میشه.
در Order Book شما میتونید بالاترین پیشنهاد و پایینترین قیمت توافق شده رو ببینید؛ این به شما شرایط حکمفرما رو در بازار و قیمت را نشان میده. این دفتر همچنین با نمودارهای کندل استیک همراه میشه، که میتونه اطلاعات مفیدی درباره وضعیت گذشته و فعلی بازار ارائه بده.
اوردر بوک به تریدرها کمک میکنه تا تصمیمات معاملاتی بهتر و منطقیتری بگیرن. اونها میتونند ببینند که کدوم کارگزاریها چه سهامی رو خرید یا فروش میکنن و به این ترتیب، تشخیص میدن که سرمایه گذارا خرد یا سازمانی، حرکت بازار رو به چه سمتی میبرن. اوردربوک همچنین عدم تعادل سفارشات رو هم نشون میده که این میتونه جهت بازار در کوتاه مدت رو تعیین کنه.
برای نمونه: عدم تعادل شدید در سفارشات خرید و فروش، میتونه نشونه این باشه که بازار توسط فشار خرید، صعودی قرار میگیره در آینده. تریدرها همچنین با استفاده از اوردر بوک، میتونند سطوح مقاومت و حمایت احتمالی رو مشخص بکنن؛ گروهی از سفارشات بزرگ خرید در یک قیمت مشخص، میتونند نشانگر یک سطح حمایتی باشن و گروهی از سفارشات بزرگ فروش، نمایانگر یک سطح مقاومتی در یک قیمت مشخص هستند.
دفتر سفارش (Order Book) چگونه کار میکند؟
بازارهای مالی دنیا از اردر بوک دیجیتال برای ثبت آنلاین سفارشهای باز استفاده میکنن. اردر بوکها نشان میدن که در پشت هر سفارش، چه خریدار یا فروشندهای وجود داره. بعضی معاملهگرا برای مخفی کردن هویت خودشون در سفارشات از استخر تاریک (Dark Pool) استفاده میکنن.
استخرهای تاریک، معاملهگران بزرگ هستن که خارج از اردر بوک و در فرابورس معامله میکنن. در استخرهای تاریک دیگر امکان شناسایی خریدار و فروشنده وجود نداره و تمامی اطلاعات محرمانه باقی میمونه.
قسمت های مختلف دفتر سفارش (Order Book):
بخش خریدار (Buy Side) و بخش فروشنده (Sell Side) می باشد.
بخش خرید:
در این قسمت میشه سفارشات خرید باز با قیمتی کمتر از قیمت معامله قبلی رو مشاهده کرد. البته این دو قسمت به هردو بخش فروشنده و خریدار مربوط میشن و اطلاعات مفیدی در اختیار میذارن. قسمت های مقدار و قیمت، مجموع ارز دیجیتال های مورد معامله و قیمت واحد هریک رو نشون میدند.
اما دو قسمت دیگه یعنی count (شمارش) و Total (مجموع) به معنی ای هست؟ در قسمت شمارش شما میتونید ببینید که چند سفارش در این سطح از قیمت، ترکیب شدند تا مقدار (amount) رو تشکیل بدند، جمع کل مقادیر ترکیب شده، مجموع میشه گفت بهش.
در بعضی از شرایط، وقتی که سفارشات خریدی با قیمت مشخص، زیاد باشه (تقاضا بالا باشد)، به اصطلاح با دیوار خرید (Buy Wall)، روبه رو میشیم. دیوار خرید، حاصل یک سفارش خرید و یا ترکیب چند سفارش خرید خیلی بزرگ هست که با همون قیمت، در دقتر سفارش یک بازار خاص، جا میگیره. این دیوارهای خرید میتونن توسط معامله گرا با سرمایه زیاد و یا اشخاص حقوقی مثل موسسات، ایجاد بشند.
به شکل دیگه، دیوار خرید از ریزش قیمت بازار پیشگیری میکنه چرا که سفارش هایی که زیر دیوار قرار گرفتند، نمیتونند تا قبل از سفارشات بزرگتر، به پایان برسند و همین فعالیت موجب جلوگیری از کاهش قیمت میشه و دیوار،عملکردی مثل یک سطح حمایت موقت داره.
بخش فروش:
در این قسمت میشه سفارشات فروش باز، با قیمتی بالاتر از قیمت معامله شده قبلی را مشاهده کنیم که اون رو قیمت پیشنهادی فروش نام میبرن. در اینجا فروشنده واحد مورد نظر خودشو با قیمت پیشنهادیش برای فروش میذاره. گاهی اوقات، توی یک دفتر سفارش اکسچنج، به جای بخش های خریدار و فروشنده، بخش های bid (قیمت پیشنهادی فروشنده برای فروش) و ask (قیمت پیشنهادی خریدار برای خرید) به چشم میخوره، توی این حالت خریدار برای خرید اندازه معینی از یک سهام، قیمت پیشنهادی ارائه میده و فروشنده، قیمت پیشنهادیش رو برای فروش سهام خود در نظر میگیره. معمولا بخش سمت چپ (bid) با رنگ سبز و بخش سمت راست (ask) با رنگ قرمز نمایش داده میشه.
در این قسمت، اگر عرضه زیاد با سطح قیمت مشخص وجود داشته باشه، این بار دیوار فروش (Sell wall) شکل میگیره. حال اوضاع برعکس دیوارخرید هست. یعنی این بار، اگه عرضه بزرگی به دلیل عدم وجود تقاضا با قیمت مشخص صورت نگیره، سفارشات فروش با قیمت های بالاتر هم نمیتونند به پایان برسند که باعث تبدیل سطح قیمت دیوار به مقاومت کوتاه، میشه.
چگونه از دفتر سفارش (Order Book) برای معامله استفاده کنیم؟
در پاسخ به این سوال باید بگم نحوه استفاده از دادهها و تفسیر اونها در استراتژیهای مختلف متفاوته. این دادهها تنها جزئیات بیشتری در مورد قدرت و حجم پیشسفارشهای معاملات، ارائه میکنن.
این دادهها توسط کارگزاریها ارائه میشه. بعضی از اطلاعات رو به صورت رایگان در اختیار معاملهگرا قرار میدند، بعضی دیگه هم برای دادههای سطح دوم مبلغی رو دریافت میکنن.
جمع بندی:
نحوه کار دفاتر سفارش یکسان هستش و تنها جزئیات کمی از اونها با همدیگه فرق داره، که عملا تغییری در عملکرد اوردر بوک صرافی ها نداره. Order Book به تریدر فرصت تصمیم گیری آگاهانهتری در خصوص علاقه به خرید و فروش ارزدیجیتال مشخص میده. همچنین دیدی به جریانات عرضه و تقاضا ارائه میده که ممکنه نامتوازنی سفارشات، دستکاری بازار و مناطق حمایت یا مقاومت رو مشخص کنه که تمام این موارد میتونه به نفع معامله کننده باشه